Decyzją Mazowieckiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków do rejestru zabytków nieruchomych została wpisana Willa Chojnatka przy ul. Turystycznej 18A w Otwocku oraz dawny budynek służący do badań elektryczności atmosferycznej należący do Obserwatorium Geofizycznego, położony przy ul. Brzozowej. Jest to uzupełnienie decyzji sprzed 45 lat, kiedy to trzy inne budynki na posesji Obserwatorium znalazły się w rejestrze.
Obserwatorium Geofizyczne zostało wzniesione w 1915 roku, z inicjatywy polskiego fizyka Stanisława Kalinowskiego. Zespół budowlany według projektu Łukasza Wolskiego składał się wtedy z drewnianego pawilonu pomiarów absolutnych, murowanego pawilonu do aparatury rejestracyjnej, budynku biurowego z mieszkaniem woźnego oraz altany niemagnetycznej.
Obserwatorium zostało uruchomione sześć lat później, w 1921 roku, a w 1925 w miejscu projektowanej altany niemagnetycznej stanął niewielki budynek do badań elektryczności atmosferycznej. Ten właśnie obiekt, przebudowany w latach 1927-28 z uwagi na błędy konstrukcyjne, cieszy się od niedawna statusem zabytku.
Stacja badań elektryczności atmosferycznej, fot. Mazowiecki Wojewódzki Konserwator Zabytków
Willa Chojnatka
Niedługo po zakończeniu drugiej wojny światowej Tymczasowy Zarząd Państwowy Majątków Opuszczonych i Porzuconych wydzierżawił Willę Chojnatkę wraz z jej zabudowaniami Instytutowi Fizycznemu przy Muzeum Przemysłu i Rolnictwa. Murowana willa najprawdopodobniej powstała w latach 20. XX wieku kiedy właścicielem posesji był przemysłowiec Leon Finkelstein, który wraz z bratem zajmował się prowadzeniem składu aptecznego przy ul. Bielańskiej 5 w Warszawie.
W 1952 roku Willa Chojnatka świeżo po remoncie została przekształcona w Stację Obsługi Liczników Elektrycznych wraz z mieszkaniami dla pracowników Obserwatorium. Dwa lata później budynek został przekazany Zakładowi Geofizyki PAN, tym samym zmieniając się w laboratorium, bibliotekę, budynek biurowy i magazyn. W 1963 roku nieruchomość przeszła na własność Skarbu Państwa w drodze zasiedzenia.
Obecnie w budynkach swoją siedzibę ma Obserwatorium Geofizyczne im. Stanisława Kalinowskiego wchodzące w skład Instytutu Geofizyki Polskiej Akademii Nauk.
Data utworzenia: 27 października 2024
Zgodnie z poprzednimi zaleceniami Mazowieckiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków, do końca 2024 dwa z sześciu fotoradarów na Moście Poniatowskiego miały zostać zdemontowane. Powodem była ich ingerencja w ławy kamienne, obecnie częściowo zablokowane przez urządzenia. Na początku października konserwator podjął jednak decyzję o przedłużeniu możliwości pozostawienia fotoradarów do 30 czerwca 2025. Tym samym, saga dwóch fotoradarów będzie ciągnąć się już czwarty rok.
Pomiędzy 23 a 25 sierpnia, szereg drewnianych domów w rejonie stolicy otworzy się dla zainteresowanych. Z okazji ogólnopolskiego Dnia Architektury Drewnianej, zabytki w Jazdowie, Otwocku i Józefowie będą gościć wydarzenia organizowane m.in. przez Mazowieckiego Konserwatora Zabytków oraz Stowarzyszenie Właścicieli, Mieszkańców i Miłośników Domów Drewnianych na Linii Otwockiej. Spotkania będą poświęcone opiece i utrzymaniu architektury drewnianej, obejmując prelekcje specjalistów i oprowadzanie po posiadłościach.
Już 8 czerwca aż dziewięć świdermajerów otworzy swoje drzwi dla gości. Podczas wydarzenia “Domy Otwarte” w Otwocku, właściciele będą opowiadać o historii swoich “świdrów” i oprowadzać zainteresowanych po posesjach. Tej przyjemności doświadczymy zupełnie za darmo - Stowarzyszenie Właścicieli, Mieszkańców i Miłośników Domów Drewnianych na Linii Otwockiej “Świdermajerowie” udostępni swoje domy pro bono.
Chcesz otrzymywać od nas najnowsze wiadomości bezpośrednio na Twoją skrzynke mailową?