Mazowiecki Konserwator Zabytków w kwietniu podjął się ewidencji dwóch obiektów historycznych na prawym brzegu Wisły. Rampa kolejowa w Falenicy została wpisana do rejestru, a cmentarz ewangelicko-augsburski przy ul. Kamykowej uległ procedurze wpisu do listy zabytków nieruchomych. Co reprezentują te obiekty?
Rampa kolejowa przy stacji Warszawa Falenica
Za sprawą wniosku Towarzystwa Miłośników Falenicy, rampa kolejowa została wpisana do rejestru zabytków 2 kwietnia. Obiekt ten jest nie tylko reliktem starej infrastruktury kolejowej, ale też świadkiem trudnej historii regionu.
Kluczowym aspektem rampy jest jej symboliczne powiązanie z dawną społecznością żydowską Falenicy. Przed II wojną światową, rejon Otwocka był ważnym centrum letniskowym - w 1938 przyjmował około 7. tys mieszkańców sezonowych, których większość stanowili Żydzi. Pod koniec 1940 r., władze okupacyjne nakazały przesiedlenia mieszkańców wyznania mojżeszowego. W ramach akcji “Reinhardt” w 1942 r., ze stacji kolejowej Falenica wywieziono ok. 8000 Żydów do nazistowskiego obozu pracy Treblinka.
Rampa kolejowa “jest materialnym świadectwem historii zagłady polskich Żydów [...] i objęcie jej ochroną konserwatorską leży w interesie społecznym” - czytamy na stronie Mazowieckiego Konserwatora Zabytków.
Rampa kolejowa przy stacji Warszawa Falenica, fot. Warszawa Nasze Miasto
Cmentarz ewangelicko - augsburski przy ul. Kamykowej
Przez doniesienia o zagrożeniu cmentarza ewangelickiego, 9 kwietnia została wszczęta procedura wpisu obiektu do rejestru zabytków nieruchomych. Cmentarz, podobnie jak rampa w Falenicy, stanowi świadectwo skomplikowanej historii osadnictwa i konfliktów Polski w XX wieku.
Obiekt powstał na przełomie XIX i XX w. dla holenderskich i niemieckich osadników w pobliskich Brzezinach. Służył lokalnej społeczności do 1941 r., kiedy to niemieccy osadnicy zostali przesiedleni przez władze okupacyjne. W 1944 r. cmentarz został zdewastowany przez radzieckich żołnierzy. Od tego czasu, nie mając komu służyć, powoli popadał w ruinę. Na poszczególnych nagrobkach dalej możemy znaleźć nowe znicze. Na innych - butelki piwa.
Teraz, obiekt jest pod stałym nadzorem pracowników Mazowieckiego Konserwatora Zabytków. Miejmy nadzieję, że zostanie mu oddana należna pamięć.
Cmentarz ewangelicko-augsburski przy ul. Kamykowej, fot. Mazowiecki Wojewódzki Konserwator Zabytków
Data utworzenia: 28 kwietnia 2024
Decyzją Mazowieckiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków do rejestru zabytków nieruchomych została wpisana Willa Chojnatka przy ul. Turystycznej 18A w Otwocku oraz dawny budynek służący do badań elektryczności atmosferycznej należący do Obserwatorium Geofizycznego, położony przy ul. Brzozowej. Jest to uzupełnienie decyzji sprzed 45 lat, kiedy to trzy inne budynki na posesji Obserwatorium znalazły się w rejestrze.
Zacznę ten artykuł od prozaicznego stwierdzenia - podróże kształcą. Mam o tyle szczęście, że ilekroć odwiedzam rodzinę w Sopocie, mam okazję poznawać Trójmiasto jako turysta. W tym roku odwiedziłem bardzo ciekawą placówkę muzealną pod nazwą „Muzeum Emigracji”.
Stacja Muzeum, czyli dawne Muzeum Kolejnictwa, które od lat 90. ubiegłego wieku mieści się w budynku dawnego dworca kolejowego Warszawa Główna, dzięki decyzji z 2015 r. o zmianie właściciela z PKP S.A na Urząd Marszałkowski Województwa Mazowieckiego, stało się miejscem, które naprawdę żyje, a nie jest tylko stereotypowym muzeum.
Chcesz otrzymywać od nas najnowsze wiadomości bezpośrednio na Twoją skrzynke mailową?
