Płowiecka 77 to adres, który będzie na zawsze zapisany złotymi literami na kartach historii Wawra. To tutaj w 1903 roku powstała pierwsza lokalna szkoła zwana “Murowanką”, wzniesiona dzięki wysiłkom mieszkańców jako jedyny murowany budynek w dzielnicy. Działała nieprzerwanie aż do wybuchu II wojny światowej, kształcąc tysiące dzieci. Zamknięta i niszczejąca, stała jako pustostan. 2 grudnia 2023 roku, wróciła w nowej odsłonie – w „Murowance” powstało pierwsze na Wawrze muzeum. 

“To jest budynek z 1903 roku, czyli z początku XX wieku. W tym roku ma swoje 120-te urodziny i to jest budynek pierwszej szkoły w Wawrze …, [który] miał wtedy 10 000 mieszkańców. […] W środku Europy istniała osada, która miała 10 000 mieszkańców na początku dwudziestego wieku i nie miała szkoły. Byliśmy zacofani niestety, poziom analfabetyzmu tutaj wynosił 57%. No i mieszkańcy biorą inicjatywę. Budują pierwszy murowany budynek, bo dookoła zabudowa drewniana, żeby służył na pokolenia […], żeby ta cegła przetrwała ich życie, żeby przetrwała życie ich dzieci i tak dalej i tak dalej […] no i stoi do dzisiaj.”  - Maciej Piwowarczuk, Prezes Zarządu Fundacji na rzecz Wielkich Historii 

„Muzeum z Klasą” od początku zapowiadane było jako coś więcej niż tylko muzeum – miejsce do odtwarzania i przeżywania historii poprzez naukę. W 2019 roku opiekę nad budynkiem przejęła Fundacja na rzecz Wielkich Historii, po tym jak został on wyremontowany przez władze dzielnicy Wawer i uratowany przed popadnięciem w ruinę. Fundacji przyświecał cel stworzenia wyjątkowego obiektu na kulturowej mapie Warszawy poprzez kultywowania tradycji tego miejsca i opowiadania powstałych dzięki niemu historii.  

Przez ostatnie lata Muzeum kolekcjonowało zdjęcia i opowieści od rodzin uczniów i nauczycieli, którzy w przeszłości uczęszczali do Murowanki. Wyremontowana klasa dla uczniów została przystosowana do prowadzenia lekcji – wstawione zostały starodawne biurka do pisania, tablica na kredę, mapy i przyrządy do eksperymentów. W kątach sali znajdują się gabloty z pamiątkami i książkami z początku XX wieku. Autentyczne podręczniki, zeszyty i pamiętniki są oknem na Polską oświatę sprzed stu lat. 

Tak jak i w 1903 roku, tak i teraz dzieci mogą przyjść do “Murowanki” na zajęcia. Wewnątrz muzeum organizowane są specjalne warsztaty i lekcje dla grup zorganizowanych – do zapisów na nie zachęcamy lokalne szkoły! Podczas oficjalnego otwarcia muzeum młodzi Wawrzanie brali udział w specjalnych lekcjach kaligrafii piórem na podstawie podręcznika z 1904 roku. 

Muzeum jest obecnie w fazie organizacji - znajdujące się w nim eksponaty tak jak i dostępne w tej chwili zajęcia są częścią wystawy czasowej, która w ciągu najbliższych paru lat zostanie przekształcona w wystawę stałą. Tymczasem jednak do 22 grudnia tego roku zwiedzanie indywidualne oraz zajęcia zorganizowane są całkowicie za darmo. Ponadto, na weekend 16-17 grudnia Muzeum z Klasą szykuje “coś specjalnego” - szczegóły zostaną podane wkrótce na profilu fundacji na Facebooku.